Slecht horen als gevolg van lawaai behoort tot de meest voorkomende beroepsziekten en leidt vaak tot ernstige maatschappelijke en medische consequenties. Gehoorbescherming blijkt veelal noodzakelijk om lawaaislechthorendheid te voorkomen.
Lawaaislechthorendheid treedt op als het geluidsniveau (volume) in de gehoorgang te hoog is, onafhankelijk van het feit of dit geluid mooi klinkt of als lawaai wordt waargenomen.
Als vuistregel geldt: als het niet mogelijk is om zonder stemverheffing een gesprek te voeren met iemand binnen een straal van een meter, bestaat de kans op het ontwikkelen van lawaaidoofheid.
Het geluidsniveau is te meten met een decibelmeter. Een decibelmeter geeft het geluidsniveau aan in dB(A).
Schadelijk en hinderlijk geluid
Dagelijks worden veel werknemers blootgesteld aan schadelijk geluid. Schadelijk geluid is het niveau van het geluid boven 80 dB (A). Gemiddeld betekent een blootstelling vanaf 80 dB (A) gedurende 8 uur per dag, vijf dagen per week bij 40 dienstjaren dat er schade kan ontstaan.
Gehoorschade kan niet worden genezen, maar wel worden voorkomen. Zowel de werkgever, als de werknemer heeft hier een verantwoordelijkheid. Veilig werken is niet alleen een kwestie van geluidsarme machines, duidelijke instructies en beschermingsmiddelen. Veilig gedrag is net zo belangrijk. Denk daarbij aan het consequent dragen van gehoorbescherming.
Hinderlijk geluid kan zowel boven als onder de 80 dB(A) liggen. Klachten over hinderlijk geluid kunnen zeer divers zijn: hoge geluidsniveaus, slechte spraakverstaanbaarheid, onvoldoende privacy, concentratieverlies, eentonigheid, schrikreacties, etc.
De pijngrens
Enkele getallen:
- Een normaal gesprek voeren levert een geluidsniveau op van circa 60 dB(A).
- De pijngrens ligt bij de meeste volwassenen boven 120 dB(A).
- Een autoradio op vol volume zit met pieken soms wel op 100 dB(A).
- Het gevaar van lawaaislechthorendheid begint bij werknemers bij 80 dB(A). Boven deze waarde moet de werkgever volgens de Arbowet gehoorbescherming aanbieden. De noodzaak van dit volume moet ook in de RI&E worden opgenomen.
- Er zullen dan ook maatregelen moeten worden getroffen. Bij 83 dB(A) mag een werknemer nog maar 4 uur zonder gehoorbescherming werken, waarbij er geen onacceptabel grote kans op gehoorschade mag bestaan.
- In de overige 4 uur mag dan geen hoog geluidsniveau meer voorkomen. Een werknemer is verplicht gehoorbescherming te gebruiken als de dagdosis gemiddeld